donderdag 29 augustus 2013

Legeraanvoerder Van Bommel

een still uit de korte film "Flowers" (1965)
De actualiteit indachtig laat ik vandaag de term 'geweld' los op de zoekmachine van Etymologiebank. Wàt een verhaal:

www.etymologiebank.nl/ trefwoord/geweld

Wàt zie ik? De eigennaam 'Wouter' (*wald-her)  blijkt 'legeraanvoerder' te betekenen. Imam Abdulwahid van Bommel (ja, dezelfde die mij in 1996 heeft geïnterviewd over mijn keuze voor islam) heette vóór zijn bekering tot islam nog Wóuter van Bommel. Eigenlijk had Van Bommel het muzikale geweld van Free Jazz Inc. moeten leiden - en niet ene Willem Breuker ;-)

zaterdag 24 augustus 2013

Stof tot nadenken (tweet van @abdelkabenali)

donderdag 22 augustus 2013

Toch gekeken

Na rijp beraad de beslissing genomen om toch een aantal video's te bekijken waarop mensen te zien zijn die slachtoffer zijn geworden van een gifgas aanval in Syrië. Deze video van een meisje dat het heeft overleefd zag ik al eerder. Het gros van de video's, ondergebracht in overzichten als deze, tonen nog grúwelijkere beelden. Dode mensen. Stèrvende mensen. Uiteindelijk is het bij één video gebleven, afkomstig uit dat overzicht, die ik heb bekeken.
Dit is de link naar de video: www.youtube.com/watch?v=Htne_krCJ_E
Dit is de omschrijving zoals gepubliceerd in dit overzicht:

Little boy raises finger to say prayer of faith as he dies

En dat is wat je ziet (onderstreping van mij). Hieronder een still  uit het begin van de video. Aan het eind van de video (waarin je het kind recht in het gezicht kijkt) heeft het jochie geen kracht meer om zijn wijsvinger te heffen. Bij elke keer dat ik nu mijn wijsvinger hef (bijvoorbeeld tijdens het gebed, de salaat) zie ik dit beeld voor me:

La ilaha ill'Allah! (Er is geen andere god dan Allah)

dinsdag 20 augustus 2013

Caïro, bekeken door de ogen van Iris (1897)


Wie Iris is, Allah mag het weten. Maar haar koloniaal gekleurde verslag van het leven in Caïro, gepubliceerd  anno 1897, mag er wezen. Iris heeft een losse schrijfstijl, alsof ze babbelt met bekenden - af en toe strooit ze met Franse uitdrukkingen om haar verslag wat cachet  te geven: dat leest lekker weg! Geen droge kost, zoals in gewone nieuwsberichten uit diezelfde tijd. Als het om hygiëne gaat, krijgt Caïro een veeg uit de pan. Daar tegenover staan vele kleurrijke taferelen die met liefde voor detail zijn beschreven. Wanneer de schrijfster zich, de tijdgeest eigen, van een racistische kant laat zien, is dat wèl even slikken...

Caïro I De reis naar Caïro
Java-bode, 20 februari 1897, p8/9 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro II Eerste kennismaking met Caïro
Java-bode, 20 maart 1897, p6 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro III De Citadel, Boulevard Mehmet Ali, Moskeeën
Java-bode, 27 maart 1897, p5/6 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro IV De Citadel, Beschrijving hajj karavaan van vroeger
Java-bode, 3 april 1897, p5/6 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro V Shoppen in Caïro, Bazars, Onderhandelen over de prijs
Java-bode, 14 april 1897, p5 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro VI Nog meer bazars, Iris beveelt bazar "Parvis" aan
Java-bode, 24 april 1897, p5/6 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro VII Hotel Shepheards, Verslag van een tocht naar Matariyeh
Java-bode, 28 april 1897, p5 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro VIII Iris aanwezig bij het huwelijksfeest van een zus van de Pacha
Java-bode, 5 mei 1897, p5/6 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro IX De Barrage in de Nijl (Frans-Engels ingenieursproject)
Java-bode, 12 mei 1897, p5 [kranten.kb.nl]  [kranten.delpher.nl]

Caïro X In en om de universiteit Azhar
Java-bode, 19 mei 1897, p5/6 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro XI Wervelende derwisjen, Zikr
Java-bode, 26 mei 1897, p9 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]

Caïro XII De Engelse bezetting en de gevolgen daarvan
Java-bode, 2 juni 1897, p5/6 [kranten.kb.nl] [kranten.delpher.nl]


UPDATE 24 april 2014 (kranten links aangepast)

zondag 18 augustus 2013

"Zealot", al lezende


Ondanks mijn Nederlands-Hervormde achtergrond is Reza Aslans "Zealot" een openbaring voor me: bloedige passages in de bijbel, etnische zuiveringen, ik was ze glad vergeten. Of zijn ze mij destijds nooit geleerd? Catechisatie genoeg gehad, dunkt me. "Catechisatie, ja gezellig!" youtu.be/3h2TSmc8ixU Aslan spreekt over de ouders (!), broers en zussen van Jezus en rekent af met bekende verhalen over Jezus' jeugd zoals weergegeven in het Nieuwe Testament. Een citaat:
Simply put, the infancy narratives in the gospels are not historical accounts, nor were they meant to be read as such.
Daar gáán mijn catechisatie-lessen van jaren her - èn last but not least  het verhaal over (de geboorte van) Jezus zoals het voorkomt in de koran. Géén onbevlekte ontvangenis. Ik beluister mijn radio-column "Onbevlekt ontvangen" uit oktober 2007 nu met andere oren: youtu.be/eL018bCsT0E


EEN HEILIGE STRIJD ONDER HET MOTTO "NO LORD BUT GOD!"

Er gaat een wereld voor mij open wanneer ik lees over de bonte verzameling zeloten, gegroepeerd rondom would-be messiassen die het Land onveilig maken. Ze leveren een bloederige strijd zonder genade om zo het Land klaar te stomen voor het ophanden zijnde Koninkrijk Gods. Een heílige strijd (mijn woorden).

"Zealot" bestaat uit drie delen (in één volume) en opent deel I met een proloog waarin een aanslag wordt gepleegd (in het jaar 56) op een Joodse hogepriester. In hoofdstuk 5 wordt deze aanslag toegeschreven aan de Sicarii, één van die zeloten-groepen. Een citaat:
Yet the Sicarii had only just begun their reign of terror. Shouting their slogan 'No lord but God!' they began attacking the members of the Jewish ruling class [...]

BRING IT ON, ASLAN!

Deel II begint met een proloog dat opent met het overbekende verhaal over Jezus die gezeten op een ezel Jeruzalem binnenrijdt (mijn God, op de lagere school, moesten we met Pasen in het vooruitzicht altijd naar de gehele dubbel-LP van Jesus Christ Superstar luisteren: "Hosanna heysanna, sanna-sanna-ho"). Een dag later schopt Jezus heibel in de tempel. Ja, ook dàt verhaal ken ik nog.

Ik moet lachen wanneer Aslan aan zijn lezers vraagt "de eeuwen van exegetisch gegoochel die op deze verwarrende periode van Jezus' religieus leiderschap zijn losgelaten terzijde te schuiven". Ha! Die Aslan weet hoe hij het ijs moet breken. "Oké dan," denk ik hardop, "Bring it on, Aslan!" Dan volgt een mij volledig nieuwe interpretatie van Jezus' uitspraak "Geef dan wat van de keizer is aan de keizer en geef aan God wat aan God toebehoort." [bron NL citaat: Bijbel & Koran]


ASLANS ANDERE UITLEG

Vanuit de woestijn komt Johannes de Doper tevoorschijn: een einzelgänger  met een Boodschap voor àlle Joden. Het leven van de historische Jezus begint, aldus Aslan, met zijn eerste ontmoeting met Johannes de Doper.

Die Johannes-Jezus link wordt door Aslan héél anders uitgelegd dan ik vroeger tijdens die vermaledijde catechisatie-lessen (en niet te vergeten op de lagere school) heb geleerd.
  • En die parabel over de Goede Samaritaan? Anders uitgelegd.
  • En Jezus als Messias? Idem.
  • Jezus als Zoon van? Idem.
  • Jezus en Pontius Pilatus? Idem.
  • Jezus' dood? Idem.
  • Jezus' herrijzenis? Idem.

Maar... Er is meer! (zoals altijd)
Lees "Zealot, The Life and Times of Jesus of Nazareth" door Reza Aslan voor het complete verhaal.


"Zealot, The Life and Times
of Jesus of Nazareth"
by Reza Aslan
ISBN 978-1-4000-6922-4
(eBook) ISBN 978-0-679-60353-5

dinsdag 13 augustus 2013

Hayya! (oproep tot het gebed, cartoon)

Onderstaande cartoon komt uit het Limburgs Dagblad van 28 januari 1988 (p 1). Het feit dat een muezzin de oproep tot het gebed behoort te doen (en niet een imam) zal ik de cartoonist in kwestie niet euvel duiden. Daar is deze spotprent te leuk voor:

Limburgs Dagblad, 28 januari 1988 (p 1)

UPDATE 24 april 2014 (knipsel links aangepast)

De Iraanse zaakgelastigde A. Kazemi en mejuffrouw Marleen van Hasselt (trouwfoto)

LC, 26 september 1961 (p 7) [klik op afbeelding of hier voor groter formaat]

Vandaag met de zoekterm 'imam' in het Historische Kranten archief kranten.kb.nl (nu: kranten.delpher.nl) een mash'Allah machtig mooie foto gevonden van een stel dat in de echt wordt verbonden. Het gaat om een foto gemaakt op maandag 25 september 1961 in de moskee te Den Haag. Moet je kijken, die bruid, Marleen van Hasselt: een absoluut charmante verschijning. En die bruidegom, de Iraanse zaakgelastigde A. Kazemi: in de zevende hemel (oké, da's mijn eigen conclusie :-). Hoe is het nu met ze, ruim 51 jaar later? Zijn ze er nog überhaupt? Ja, dat wil ik dan gelijk weten...

kranten.kb.nl/view/paper/id/ddd%3A010616044%3Ampeg21%3Ap007%3Aa0001
resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010616044:mpeg21:p007

www.regionaalarchiefzutphen.nl/toegangen/0023.pdf

In het Regionaal Archief Zutphen vind ik als archiefnummer 23 de inventaris van de collecties van de familie-vereniging Van Hasselt. Op pagina 169 (zie afbeelding onderaan, klik op de afbeelding voor een groter formaat) zie ik dat het paar Kazemi-Van Hasselt hetzelfde jaar nog naar Teheran is verhuisd. Maar... er is meer (uiteraard). Na haar huwelijk met Anouhiravan Kazemi is Marleen van Hasselt opnieuw getrouwd: nu met Jamshid Medhat. De inventaris geeft geen verdere informatie over het tweede huwelijk.

Marleen van Hasselt (2010)
Ik zoek verder en kom terecht op het Geni.com profiel van Nickey Medhat, een dochter van Marleen van Hasselt. Yes! Op Nickey's profiel zie ik familieleden vermeld: 'Jamshid, father' (geen profiel), 'Seyed Hashem Anoushiravan, mother's ex-husband' (dat is Anouhiravan Kazemi, ook geen profiel). De foto van 'Marleen van Hasselt, mother' linkt wel naar een Geni.com profiel (voor het laatst bijgewerkt in 2010):

www.geni.com/people/Marleen-van-Hasselt/6000000007993548795

A. Kazemi staat vermeld als haar ex-husband, Jamshid als haar husband. Leuk om te lezen dat ze er allemaal nog zijn. En ja, Marleen van Hasselt is mash'Allah nog steeds charmant. Wat ben ik benieuwd naar deze familiegeschiedenis. Wat zo'n mooie trouwfoto al niet kan losmaken :-)

www.regionaalarchiefzutphen.nl/toegangen/0023.pdf (klik voor groter formaat)

UPDATE 24 april 2014 (knipsel links aangepast)

maandag 12 augustus 2013

Goede daden

Zoekend (op advertenties) met de term koran in het Historische Kranten archief kranten.kb.nl vind ik twee koran 'citaten'  (zijn het wellicht parafrases van overleveringen?). Ze maken deel uit van de rubriek Uitstalkast van de krant Het Nieuws (uitgeverij A.J. Morpurgo, Paramaribo). In deze rubriek, zegt de krant,
zullen vooral citaten worden uitgestald. Ze zullen vaak zijn als schoenen, klaargezet naar maat. Wie ze passen, moet ze maar aantrekken. Het Nieuws: algemeen dagblad (11 mei 1951)
De uitleg over wat de uitstalkast inhoudt doet mij al glimlachen.
Daarmee zijn onderstaande 'citaten' in ieder geval zwart-op-wit bewijzen van goede daden :-)

Het Nieuws, 11 mei 1951 (p 2)

Het Nieuws, 16 april 1952 (p 2)
UPDATE 24 april 2014 (knipsel links aangepast)

zaterdag 10 augustus 2013

Vakantie!

Het Vrije Volk van 11 februari 1967 heeft al wat tips voor de zomer (en het voorjaar) van 1967. Op pagina 11 vind je vele kleine annonces met informatie over vakantie-bestemmingen in diverse Nederlandse  provincies en een aantal Europese landen. Ingeklemd tussen deze annonces vind je een grote foto van een moskee in de stad Akko (Israël): het is vulling van de pagina, zonder verdere informatie. De westerse toeristen van nu anno 2013 willen geen "jammertoren" in de buurt van hun hotel. Tegenwoordig werkt zo'n foto niet meer uitnodigend. Those were the days: [about four months before the Six-Day War]

Het Vrije Volk, 11 februari 1967 (p 11)

UPDATE 24 april 2014 (knipsel links aangepast)

vrijdag 9 augustus 2013

donderdag 8 augustus 2013

Zelfdiscipline

Naast het spirituele aspect van het vasten (tijdens de maand ramadan of op andere dagen van het jaar) is het vasten ook goed voor de zelfdiscipline (dat is mijn invulling van soera 2, aya 183). Na raadpleging van deze webpagina www.etymologiebank.nl/trefwoord/discipline meen ik 'zelfdiscipel' (sorry, Van Dale) te kunnen vertalen met 'autodidact'. Zo helpt vasten bij het zèlf verwerven van kennis. Het "Iqra!" uit soera 96, aya 1 heeft de mensheid opgeroepen om te lezen, te léren. "Iqra!" is niet toevallig het eerste woord dat in de Waardevolle Nacht (dè ramadan nacht) door Allah, via Gabriël aan onze profeet Mohammed (vrede zij met hem) werd geopenbaard.

archive.org/details/Basfar (de koran in het Arabisch, uitleg in het Engels)

archive.org/download/Basfar/096.mp3

woensdag 7 augustus 2013

Eid Mubarak, een gezegend feest! عيد مبارك

Een nieuwe dag begint op de islamitische kalender altijd op het tijdstip van het avondgebed. Vandaag (afgelopen nacht + overdag + begin v/d avond) was het 30 Ramadan. Zojuist heeft de oproep tot het avondgebed geklonken, dat betekent dat het nu 1 Shawwal is: Suikerfeest (duur: drie dagen). Eid Mubarak!

UPDATE D.D. 10 AUGUSTUS 2013: #LOL

"Viering van het einde van de islamitische vasten" (bioscoopjournaal, 1952)



archive.org/details/oi3121

UPDATE D.D. 9 AUGUSTUS 2013:

"Alla" als vloekwoord èn aanmoediging

In mijn weblogbijdrage Nondeju van 31 augustus 2006 heb ik uitgelegd dat "Nondeju" niets anders dan "Bismillah" (in de Naam van God) betekent.
Bij alles wat we [moslims] (beginnen te) doen zeggen we "Bismillah": voor het eten, voor we naar buiten gaan, etcetera. [...] Ons leven staat in het teken van Hem. Wij dienen Hem. Dus doen we onze goede werken in Zijn Naam. Ook onze dagelijkse bezigheden.
Zojuist "Allah" ingevoerd in de zoekmachine van Etymologiebank.nl. De webpagina www.etymologiebank.nl/trefwoord/allah opent met een citaat uit het 'Etimologiewoordeboek van Afrikaans'. Een fragment:
alla tw. (dikw. voorafgegaan deur o)
Uitroep van verbasing, misnoeë, vermakerigheid of grootpraterigheid.
Wsk. uit Kaapse Maleis Allah 'God, Opperwese'. Die gebruik van Allah  as uitroep val al die Nederlanders wat Afr. woordelyste opgestel het, op: [...] Volgens Pannevis en Du Toit (1908) het Alla in navolging van die Maleiers onbewustelik 'n vloekwoord geword.
Het 'Etimologiewoordeboek' beweert verder dat "alla" (ook gespeld als "alle") wordt gebruikt als eerste lid van samenstellingen als "allemagtig"; samenstellingen die gebruikt zouden worden als krachttermen of bastaardvloekwoorden. Dàt is nieuw voor mij!
"Alla" ken ik wel uit het Nederlands: volgens de Van Dale is "alla" een zgn. tussenwerpsel dat "vooruit dan toch" of "vooruit dan maar" betekent www.vandale.nl/opzoeken?pattern=alla

Vergelijk het maar met de uitroep "Yalla!" dat letterlijk "Oh Allah!" betekent, maar ook vaak wordt gebruikt in de betekenis van "vooruit met de geit" (of beter nog: "op hoop van zegen"). Neem nu als voorbeeld deze tweet van @obk:


Zo komen het Afrikaanse "alla" en het Nederlandse "alla" bij elkaar. Mash'Allah. De oorsprong van woorden blijft me fascineren. Òp naar het volgende woord. Yalla!


UPDATE 16.30 UUR: Lees ook eens mijn weblogbijdrage Sahih? (Olé, olé-olé, olééé) over de oorsprong van de uitroep "Olé!" zoals uitgelegd door Tijl Beckand in het programma "Echt waar?!" (RTL4)

www.etymologiebank.nl/trefwoord/ole
iimdl.blogspot.nl/2010/04/evolutie-theorie.html

dinsdag 6 augustus 2013

Hoe zit dat nou

Dus eh, soefi's zijn de schapenwollensokkentypes van de oemma?
soefi [beoefenaar van de islamitische mystiek] {soefie 1886} < arabisch ṣūfī [van wol, iem. die in een wollen gewaad loopt, mysticus], van ṣūf [wol]
www.etymologiebank.nl/trefwoord/soefi

maandag 5 augustus 2013

Over mijn nek tijdens de rituele wassing

Als vers bekeerde moslim kom ik in 1996 veel betweters tegen."Effe checken of die bekeerling wel weet hoe het hoort." Zo wordt mij op een dag op de werkvloer gevraagd of ik wel weet hoe ik de woedoe (de rituele wassing) moet verrichten. Verbaasde blikken wanneer ik vertel dat ik dan ook mijn nek 'meeneem'. In de moskee van mijn woonplaats wordt zelfs geschokt gereageerd wanneer ik dat vertel. "Dat is niet soenna," en "Waar heb je dàt vandaan?" hoor ik. Aarzelend ga ik later met de ruggen van mijn handen over mijn nek tijdens de woedoe. Maar nu, zoveel jaar later, ben ik fed up. Mag ik een teiltje?

Fragment uit "Kom tot het gebed" (A. van Bommel) klik hier voor groot formaat

zaterdag 3 augustus 2013

Boodschappers in de Waardevolle Nacht #qadr

Shahada / Geloofsgetuigenis

La ilaha ill'Allah,
Muhammada-r-rasulullah
Er is geen andere god dan God, Mohammed is Zijn boodschapper

Openbaring

In de nacht van 26 op 27 ramadan (Laylat-ul-Qadr, de Waardevolle Nacht) wordt de eerste openbaring van de koran herdacht. De eerste vijf verzen van soera 96 werden in dè Nacht geopenbaard door Allah, via de engel Gabriël, aan Mohammed. Mohammed (vrede zij met hem) was sinds die eerste openbaring Allah's boodschapper. Zijn vrouw Khadijah legde als eerste de shahada af.

Boodschappers

'Engel' betekent volgens Etymologiebank.nl 'gezant van God'. Een citaat:
Een zeer vroeg christelijk leenwoord dat via Latijn angelus ‘bode’ uit Grieks ángelos ‘boodschapper’ is overgenomen. De verdere etymologie is onzeker; vermoed wordt dat het een leenwoord is uit een oriëntaalse taal, mede gezien het bestaan van Grieks ángaros ‘rijdende Perzische koerier’.
Gabriël èn de profeet Mohammed zijn dus beiden boodschappers van Hem :-)

97:4 [In de Waardevolle Nacht] dalen engelen en de Geest door Gods gebod neder

vrijdag 2 augustus 2013

Vloeken slaan nergens op

Volgens Etymologiebank.nl is 'slaan' de oorspronkelijke betekenis van 'vloeken'. Daar moest ik aan denken toen onderstaande foto in mijn Twitter timeline voorbij kwam. "Check the Arabic subtitles" zegt @M_Ullah over de foto. "What does it say?" vraagt @bilaalwm. Dan geeft @M_Ullah de vertaling van de ondertiteling:
"It is not possible to translate this kufric speech, astaghfirullah al azeem"
Nooit fijn om vloeken te horen, maar censuur slaat óók nergens op.

donderdag 1 augustus 2013

Methylfeniwatte?

Op 6 april 2005 werd bij mij ADHD vastgesteld. Korte tijd later begon ik met ritalin (methylfenidaat). In 2006 was er een tijd dat ik geen ritalin nam: de chaos regeerde. Om die chaos te beteugelen begon ik weer met medicatie.
Dat het de laatste tijd niet lekker met me gaat, heb je kunnen lezen (zie o.a. deze bijdrage). Met het vermoeden dat mijn superdips aan mijn langdurige medicatie liggen, ben ik afgelopen zaterdag gestopt met ritalin. En nee, de chaos heeft nog steeds niet z'n kop opgestoken (incha Allah blijft dat zo).

Om niet te hard van stapel te lopen, heb ik niet direct het vasten weer opgepikt. Step-by-step eerst kijken of mijn lijf ècht zonder die troep [lees: ritalin] kan. Daarna zien we verder. Vasten tijdens de volgende ramadan? Nou, Wie weet...